THỜI TRANG NHANH Ở VIỆT NAM?
Đầu tiên, mình cũng xin phải nhắc lại “Fast fashion” không có gì sai và mặc “Fast Fashion” cũng chẳng có gì là xấu. Nếu ở phương diện diễn giả thời trang hoặc những người yêu thích fashion thì vốn dĩ cũng không có quá nhiều thiện cảm với “Fast fashion” vì những gì mà nền công nghiệp thời trang này đối xử với mẹ thiên nhiên hay thế giới tất cả chúng ta đều biết, đặc biệt là “Fast fashion”. Nào là ngành thời trang là một trong những ngành công nghiệp thải chất thải ra nhiều nhất nhì, nào là underpaid – công nhân may dệt thuộc các nguồn outsourcing bị bóc lột, làm việc dưới các điều kiện khắc nghiệt mà các nhãn hàng bán giá khét lẹt cho dù COGs rất thấp. Brand value/giá trị thương hiệu thì cũng không cần phải bàn tới – nhưng nó đặt cho chúng ta rất nhiều câu hỏi. Liệu thời trang nhanh có còn phát triển bền vững?
Gen Z – được kì vọng với sự thay đổi về cách thức mua hàng và do thời cuộc thay đổi khá nhiều – đặc biệt là do dịch bệnh diễn ra đã xoay chuyển cục diện của nền công nghiệp thời trang. Như mình đã luôn nói, thị trường luôn phân hóa và trưởng thành hơn rất nhiều. Một điểm quan trọng nữa là các hãng “Fast fashion” với đội ngũ tìm hiểu thị trường/marketing và design cực kì hùng hậu – Họ biết xu hướng là gì, các hãng highend/luxury định làm gì để “Phủ đầu” trước và tung ra các bản “Modify/tinh chỉnh” hoặc nói thẳng thừng ra là “Copy/Paste”. Cho nên một số designer rất không có thiện cảm với fast fashion và cho rằng fast fashion đang giết chết nền thời trang cũng như môi trường, làm nghèo nàn đi khả năng thẩm mỹ và “fashion taste” của mỗi cá nhân. Nhưng công bằng mà nói, đó là mặt tối của cả ngành thời trang chứ không phải riêng là của “Fast fashion”.
Thị trường thì sao?
Tất nhiên là chẳng mấy ai care lắm ba cái vụ môi trường hay công nhân đang bị đối xử như thế nào (Chẳng mấy ai không có nghĩa là không có người nhé). Còn đúng hơn là ở Việt Nam khi mà mức thu nhập của người dân chưa cao thì đối với họ, các fashion brand được liệt vào danh sách “Fast fashion” vẫn là một nhãn hàng xa xỉ (Hay nôm na gọi là hàng hiệu ấy). Chất liệu ổn trong tầm giá, hợp thời trang thì người ta vẫn đi mua ầm ầm. Nhưng hay nói ở 1 tầm nhìn xa hơn – chính là Gen Z hay thế hệ trẻ hiện tại.
Forever21 nộp đơn phá sản, H&M – ZARA đóng cửa hàng loạt các chi nhánh cửa hàng trên toàn thế giới. Dĩ nhiên những người lạc quan sẽ nghĩ rằng đã đến “Cửa tử” của “Fast fashion” – nhưng thực ra, các hãng đang “Né” chi phí duy trì cơ sở hạ tầng do lệnh ban bố cách li của chính phủ do dịch bệnh mà thay vào đó là đầu tư vào nền tảng online cũng như thương mại điện tử. Như dân gian ta hay nói “Còn thở là còn gỡ” thì “Còn người mua – mà mua nhiều – thì chẳng bao giờ fast fashion có thể diệt vận được?”. Vậy quyền quyết định nằm ở đâu? Đó chính là Gen Z.
Từ đây – mình sẽ nói theo góc nhìn của Gen Z ở Việt Nam và đặc biệt là ở trong mảng thời trang đường phố nhé.
So với các thời điểm mà những hãng trên du nhập tại Việt Nam, độ thu hút với giới trẻ đã giảm sút đi khá là nhiều. Nều không phải là bố mẹ bắt mua hoặc không tự chủ về tài chính, một cậu nhóc hay một cô bé sẽ có tỉ lệ khá hiếm đi vào các store để sắm đồ. Trong trường hợp có 1 bản collab gì đó hay ho, nổi tiếng trên quy mô thế giới thì maybe người ta sẽ sốt sắng đi mua (H&M x Moschino là 1 ví dụ điển hình) còn không thì sự quan tâm đã giảm bớt nhiều.
Những tưởng khi các Fast fashion brand du nhập về Việt Nam, sẽ là “cửa tử” cho các local brands vì sự vượt trội về số lượng cũng như giá thành cạnh tranh hơn rất nhiều. Nhưng đó là nằm ở line basic/những quần áo căn bản. Local Brand lại chiếm lấy thị trường trẻ nằm ở graphics bắt mắt – chất lượng có thể hơn hoặc không bằng – nhưng bắt mắt là được. Gen Z so sánh với việc giữa mua đồ basic và chọn 1 sản phẩm local brand có tính thu hút hơn, tất nhiên là local brands. Vậy – mô hình “Fast fashion” di chuyển từ “Global brand” sang một dạng nội địa hơn là “Local Brand”.
Việc chọn đường đi có là “Fast fashion brand” hay không là tùy thuộc vào tầm nhìn và vĩ mô của mỗi founders. Mình không bàn tới, nhưng dịch bệnh diễn ra trong năm 2020 đã giảm bớt sức chi mua khủng khiếp của giới trẻ Việt Nam cũng như toàn thế giới. Sự chi mua tiết kiệm hơn rất nhiều và nẩy ra 1 hướng đi mới và có thể ảnh hưởng trực tiếp tới “Fast Fashion” . Đó chính là “Second Hand Clothing” / Đồ đã qua sử dụng.
Không khác gì nước ngoài, khi theo một báo cáo – thị trường
secondhandmarket sẽ đạt vào 64 tỷ đô trong 5 năm tới và vượt mặt fast-fashion theo dự tính vào khoảng năm 2029. Thời trang là một vòng lặp, trong khi các hãng thời trang nổi tiếng lựa chọn các phương án an toàn và bring – back 80s/90s fashion’s vibe thì càng củng cố hơn cho việc Gen Z tìm mua các sản phẩm đã qua sử dụng hoặc những sản phẩm cũ ngày xưa. Với mức giá rẻ hơn so với việc mua đồ mới (Nếu không nói các đồ archived hoặc special collection) thì Gen Z có thể tự tin thay đổi outfit của mình trên các social platform mà không phải chi tiêu quá nhiều.
Ở Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ – các cửa hàng secondhand/Thriftshop tăng lên khá nhiều mà trong các dịp đặc biệt vẫn không đủ hàng “cũ” để chiều nhu cầu cao của người tiêu dùng trẻ. Nếu may mắn, bạn có thể sở hữu được 1 đồ hiệu vô cùng đắt giá mà với số tiền bỏ ra cực kì nhỏ (Săn đồ si í) – còn nếu không, các seller vẫn có thể bán với 1 mức giá dễ thở hơn rất nhiều.
Nghiện đồ cũ – dù mới chỉ hoạt động mạnh vào khoảng năm 2020 gần đây, nhưng đã phát triển lên tới 62.000 thành viên. Được sáng lập bởi Nguyễn Đình Phước Nguyên – một người có gu thời trang kiểu retro/vintage và utility/ đa dụng tốt, Nguyên đã lập ra các page như Ngâu Thriftshop, Chợ Trời ở các năm trước nhưng 2020 thực sự là một năm khởi sắc với việc mua đi bán lại các đồ secondhand. Tương tự với Cát Tiên Sa (À nhầm Catisi – người đàn bà không tình yêu) thì cô bé đã kinh doanh các mặt hàng đã qua sử dụng từ rất lâu và giờ sở hữu trong tay 1 lượng khách hàng trung thành khổng lồ.
Quy mô bán hàng Secondhand có thể tự phát hoặc theo nhóm. Có một số seller tự bán đồ secondhand của mình hoặc một nhóm bạn lập một garage sale để bán đi những món đồ đã qua sử dụng của mình hoặc không phù hợp với gu thời trang hiện tại và mỗi lần đều rất nhiều người quan tâm.
Dù thực chất việc mua đồ secondhand xuất phát từ Gen Z theo nhận định của mình không phải là “Kill Fast Fashion” mà đang chung hơi thở với toàn thế giới, nhưng cũng tốt theo 1 mặt tích cực nào đó khi mà sức mua đồ mới vô tội vạ không còn nhiều. Việc mua đồ secondhand có thể cho đồng nghĩa với việc “Tái chế thời trang”và mở ra một nhánh phát triển mới hơn hiện nay là “Custom Clothing”. Rất nhiều bạn trẻ mày mò, tự nghiên cứu và ra những bản custom cũng đạt mức tốt, bắt mắt người nhìn dựa trên các sản phẩm thời trang đã qua sử dụng. Nếu muốn phát triển thì cần một sân chơi rộng hơn, quy củ hơn để nó không chỉ là xu hướng mà còn lead Gen Z về việc tái chế đồ đã qua sử dụng.
(Nguồn ảnh mình lấy từ Ngau, Cati, Steal, bạn Dương Hoàng Hảo..)
Lì xì cho Bi tại:
Paypal: https://www.paypal.me/triminhle0808
Banking account: Vietinbank
STK: 104005424124 - Chủ tài khoản: Lê Minh Trí.
momo: https://nhantien.momo.vn/triminhle
vintage clothing store 在 46 Best Vintage Clothing Stores ideas - Pinterest 的八卦
May 19, 2013 - Explore Dawn Gaston's board "Vintage Clothing Stores" on Pinterest. See more ideas about vintage clothing stores, vintage outfits, vintage. ... <看更多>