ทำไม ประเทศไทยต้องนำเข้าน้ำมัน ทั้งที่สามารถส่งออกได้ /โดย ลงทุนแมน
รู้ไหมว่า ในปี 2563 ประเทศไทยมีการนำเข้าน้ำมันดิบมูลค่าสูงกว่า 530,560 ล้านบาท หรือคิดเป็นสัดส่วนถึง 8% ของมูลค่าการนำเข้าทั้งหมด
แต่เรื่องที่หลายคนคงสงสัยกันมานาน
คือทำไมประเทศไทยต้องนำเข้าน้ำมัน
ทั้งที่สามารถส่งออกน้ำมันสำเร็จรูปได้เป็นมูลค่าหลักแสนล้านบาท
ลงทุนแมนจะเล่าให้ฟัง
╔═══════════╗
Blockdit เป็นแพลตฟอร์ม สำหรับนักอ่าน และนักเขียน
ที่มีผู้ใช้งาน 1 ล้านคน ลองใช้แพลตฟอร์มนี้เพื่อได้ไอเดียใหม่ๆ
แล้วอาจพบว่าสังคมนี้เหมาะกับคนเช่นคุณ
Blockdit. Ideas Happen. Blockdit.com/download
╚═══════════╝
ขั้นแรกเราต้องเข้าใจกันก่อนว่า ราคาน้ำมันดิบจะมีตลาดกลางซื้อขายหลายแห่งในโลก
แต่ตลาดน้ำมันดิบที่สำคัญ และมีอิทธิพลต่อราคาน้ำมันดิบของโลกนั้นมีอยู่ 3 แห่งคือ
1. ตลาดน้ำมันดิบ West Texas Intermediate (WTI) ที่ใช้เป็นราคาน้ำมันดิบอ้างอิงในทวีปอเมริกา
2. ตลาดน้ำมันดิบ Brent ที่ใช้เป็นราคาน้ำมันดิบอ้างอิงในทวีปยุโรป
3. ตลาดน้ำมันดิบ Dubai ที่ใช้เป็นราคาน้ำมันดิบอ้างอิงในทวีปเอเชีย
โดยราคาน้ำมันดิบแต่ละแห่งจะมีราคาที่แตกต่างกัน เนื่องจากคุณภาพของน้ำมันดิบที่แตกต่างกัน รวมทั้งต้นทุนในการผลิตและการจัดส่งของแต่ละที่ไม่เหมือนกัน
ในอดีตนั้นราคาน้ำมันดิบ WTI จะมีราคาแพงที่สุดในบรรดาน้ำมันดิบจากทั้ง 3 แหล่ง เนื่องจากน้ำมันดิบ WTI มีคุณภาพดีกว่า เพราะมีความหนาแน่นต่ำ (Light) และกำมะถันต่ำ (Sweet) กว่าน้ำมันจาก 2 แหล่งที่เหลือ
อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบันราคาน้ำมันดิบ WTI กลับมีราคาต่ำกว่าราคาน้ำมันดิบ Brent ซึ่งก็มีหลายฝ่ายได้วิเคราะห์สาเหตุหลักกันว่า มาจากเหตุผลทางด้านภูมิศาสตร์ ที่มีโอกาสเกิดเหตุการณ์ความไม่สงบได้สูงกว่าสหรัฐอเมริกา ราคาน้ำมันดิบ Brent จึงมีส่วนเพิ่มหรือ Premium ที่สูงกว่า
สำหรับประเทศไทยของเรานั้น ในปี 2563 ประเทศไทยมีการจัดหาน้ำมันดิบเฉลี่ย 929,112 บาร์เรลต่อวัน ซึ่งในจำนวนดังกล่าวแบ่งเป็นการจัดหาจาก
- แหล่งตะวันออกกลาง 48% (สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์, ซาอุดีอาระเบีย, กาตาร์, คูเวต และบางประเทศในแถบตะวันออกกลาง)
- แหล่งตะวันออกไกล 12% (มาเลเซีย, เวียดนาม และอินโดนีเซีย)
- อื่น ๆ 30% (สหรัฐอเมริกา, รัสเซีย และแองโกลา)
- ผลิตในประเทศ 10%
หมายความว่า การจัดหาน้ำมันดิบของประเทศไทยนั้น เป็นการนำเข้าจากต่างประเทศ 90% และผลิตเอง 10%
และอย่างที่เห็นคือ สัดส่วนเกือบครึ่งของปริมาณการจัดหาน้ำมันดิบทั้งหมดนั้น เป็นการนำเข้าจากแหล่งตะวันออกกลางที่ใช้น้ำมันดิบ Dubai เป็นราคาอ้างอิง
นี่จึงเป็นที่มาว่า ทำไมราคาน้ำมันดิบของ Dubai จึงมักถูกนำมาใช้เป็นหนึ่งในปัจจัยสำคัญในการคาดการณ์เงินเฟ้อของธนาคารแห่งประเทศไทย รวมไปถึงบทวิเคราะห์ของสำนักวิจัยหลายแห่ง
แล้วรู้ไหมว่า ในแต่ละปี ประเทศไทยเสียค่าใช้จ่ายในการนำเข้าน้ำมันดิบเพื่อมากลั่นเป็นน้ำมันสำเร็จรูปปีละเท่าไร ?
- ปี 2561 มูลค่าการนำเข้าน้ำมันดิบ 874,236 ล้านบาท
- ปี 2562 มูลค่าการนำเข้าน้ำมันดิบ 667,022 ล้านบาท
- ปี 2563 มูลค่าการนำเข้าน้ำมันดิบ 530,560 ล้านบาท
โดยน้ำมันดิบส่วนใหญ่จะถูกส่งเข้าสู่กระบวนการกลั่นของโรงกลั่นน้ำมันของไทย เพื่อกลั่นเป็นน้ำมันสำเร็จรูปออกมา
ที่ใช้คำว่าส่วนใหญ่ก็เพราะว่า น้ำมันดิบ “บางส่วน” จะไม่ได้ถูกนำไปใช้ในโรงกลั่น โดยเฉพาะน้ำมันดิบที่ผลิตได้จากบางแหล่งในประเทศ เนื่องจากมีสารปนเปื้อนสูง
ส่งผลให้โรงกลั่นภายในประเทศไม่สามารถกลั่นน้ำมันดิบเหล่านั้นได้ จึงต้องถูกส่งออกไปขายยังต่างประเทศที่รับซื้อต่ออีกทอดหนึ่ง
นี่จึงเป็นคำตอบแรก ที่ว่าทำไมประเทศไทยที่นำเข้าน้ำมันดิบแล้ว จึงสามารถส่งออกน้ำมันดิบได้อีก
ต่อจากน้ำมันดิบก็มาเรื่องน้ำมันสำเร็จรูป..
ในปี 2563 น้ำมันสำเร็จรูปที่ประเทศไทยผลิตได้เท่ากับ 1,037,818 บาร์เรลต่อวัน
นอกจากนั้นยังมีการนำเข้าน้ำมันสำเร็จรูปบางส่วนจากต่างประเทศเข้ามาใช้ด้วย เนื่องจากบางช่วงนั้น การผลิตในประเทศไม่เพียงพอกับความต้องการใช้
โดยปัจจุบัน ยอดการใช้น้ำมันเชื้อเพลิงต่อวัน อยู่ที่ประมาณ 800,000-900,000 บาร์เรลต่อวัน
เมื่อปริมาณที่ผลิตได้ในประเทศ บวกกับการนำเข้ามาแล้ว มากกว่าการบริโภคภายในประเทศ ที่เหลือก็ต้องขายต่อโดยการส่งออกไปต่างประเทศ
จึงเป็นที่มาว่า ประเทศไทย ทั้งนำเข้าและส่งออกน้ำมันสำเร็จรูปได้ ในเวลาเดียวกันเช่นกัน
ลองมาดูปริมาณการส่งออกน้ำมันสำเร็จรูปของไทยในปีที่ผ่าน ๆ มา
- ปี 2561 มูลค่าการส่งออกน้ำมันสำเร็จรูป 298,921 ล้านบาท
- ปี 2562 มูลค่าการส่งออกน้ำมันสำเร็จรูป 226,962 ล้านบาท
- ปี 2563 มูลค่าการส่งออกน้ำมันสำเร็จรูป 165,466 ล้านบาท
โดยการส่งออกน้ำมันสำเร็จรูปส่วนใหญ่นั้นเกือบทั้งหมดเป็นการส่งออกไปยังประเทศเพื่อนบ้าน เช่น กัมพูชา, เวียดนาม, ลาว, สิงคโปร์, มาเลเซีย, เมียนมา, ฟิลิปปินส์ และอินโดนีเซีย
ถึงตรงนี้บางคนอาจสงสัยว่า ทำไมโรงกลั่น จึงไม่กลั่นน้ำมันให้พอดีกับความต้องการภายในประเทศ ?
ที่เป็นแบบนี้ก็เนื่องจาก โดยปกติแล้ว โรงกลั่นน้ำมันนั้นจะพยายามใช้กำลังการกลั่นให้เต็มที่เพื่อให้เกิดรายได้มาชดเชยกับต้นทุนคงที่ (Fixed Cost) ทำให้ต้องกลั่นน้ำมันสำเร็จรูปออกมาให้ได้ปริมาณมาก ๆ และคุ้มทุน
พอเรื่องเป็นแบบนี้ จึงทำให้มีน้ำมันสำเร็จรูปบางชนิดผลิตออกมาเกินความต้องการในประเทศ จนทำให้โรงกลั่นต้องส่งออกน้ำมันสำเร็จรูปไปขายยังต่างประเทศนั่นเอง
สรุปในภาพรวมแล้ว ประเทศไทย จึงถูกจัดอยู่ในฐานะผู้นำเข้าน้ำมันสุทธิ
เนื่องจากมูลค่าการนำเข้านั้นสูงกว่ามูลค่าการส่งออก
แต่ที่เราต้องนำเข้าและส่งออกในเวลาเดียวกัน เพราะมันมีเหตุผลในเรื่องของคุณภาพน้ำมันดิบ และต้นทุนในการกลั่นน้ำมันสำเร็จรูป ที่ทำให้ต้องกลั่นครั้งละจำนวนมาก แล้วที่เหลือจากการใช้งานในประเทศ ก็ต้องส่งออกไปขายต่อต่างประเทศ
เรื่องของการนำเข้าส่งออกน้ำมันจะมีการถกเถียงกันอยู่เสมอ อาจทำให้คนจำนวนไม่น้อยเกิดความสับสนไปด้วย
ดังนั้น การทำความเข้าใจ รวมทั้งรับรู้ข้อเท็จจริงต่าง ๆ เหล่านี้จะช่วยทำให้เราสามารถวิเคราะห์ และเข้าใจประเด็นในเรื่องเหล่านี้ได้ดีขึ้น..
╔═══════════╗
Blockdit เป็นแพลตฟอร์ม สำหรับนักอ่าน และนักเขียน
ที่มีผู้ใช้งาน 1 ล้านคน ลองใช้แพลตฟอร์มนี้เพื่อได้ไอเดียใหม่ๆ
แล้วอาจพบว่าสังคมนี้เหมาะกับคนเช่นคุณ
Blockdit. Ideas Happen. Blockdit.com/download
╚═══════════╝
ติดตามลงทุนแมนได้ที่
Website - longtunman.com
Blockdit - blockdit.com/longtunman
Facebook - facebook.com/longtunman
Twitter - twitter.com/longtunman
Instagram - instagram.com/longtunman
Line - page.line.me/longtunman
YouTube - youtube.com/longtunman
Spotify - open.spotify.com/show/4jz0qVn1AL7tRMHiTvMbZH
Apple Podcasts - podcasts.apple.com/th/podcast/ลงท-นแมน/id1543162829
Soundcloud - soundcloud.com/longtunman
References:
-https://fbs.co.th/analytics/tips/brent-and-wti-where-differences-lie-9580
-https://dmf.go.th/public/list/data/index/menu/657/mainmenu/657/
-ภาพรวมพลังงาน มกราคม ปี 2564, สํานักงานนโยบายและแผนพลังงาน
-http://tradereport.moc.go.th/Report/Default.aspx?Report=MenucomRecode&ImExType=0&Lang=Th
-http://tradereport.moc.go.th/Report/Default.aspx?Report=ExportStructure&Lang=Th
-https://www.bot.or.th/Thai/PressandSpeeches/Press/2021/Pages/n2264.aspx
-http://www.eppo.go.th/index.php/th/energy-information/static-energy/summery-energy
-https://en.wikipedia.org/wiki/West_Texas_Intermediate
facebook analytics 在 Facebook Analytics is No Longer Available 的相關結果
The standalone Facebook Analytics tool is no longer available as of July 1, 2021. This does not affect the Insights sections of Facebook Pages and Instagram ... ... <看更多>