"เลือกหน้ากากอย่างไร ให้ป้องกันได้ทั้งฝุ่น PM 2.5 และโรค covid-19"
เมื่อวันก่อน ได้นั่งดูรายการ "พลิกปมข่าว" ของสถานีโทรทัศน์ thai PBS ตอน "EP.6 นับถอยหลัง ฝุ่นพิษคลุมเมือง" รายการเขาตั้งคำถามได้นะสนใจว่า เราจะเลือกซื้อหน้ากากอนามัยอย่างไร ให้ สามารถป้องกันได้ทั้งโควิด-19 และฝุ่น PM2.5 โดยในรายการมีผลการทดสอบในห้องปฏิบัติการด้วย
1. รศ.พานิช อินต๊ะ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา ได้ทำการทดสอบหน้ากากชนิดต่างๆ ดูประสิทธิภาพการกรองฝุ่น PM2.5 โดยใช้เครื่องวัดจำนวนอนุภาค หรือ particle counter ซึ่งใช้หลักการทางแสงนับจำนวนเม็ดฝุ่นในอากาศ
2. ตัดหน้ากากชนิดต่างๆ เป็นรูปวงกลม เหมือนทำเป็นแผ่นกรอง filter ใส่เข้าไปในเครื่องวัด เพื่อดูความสามารถในการกรองฝุ่น ซึ่งกำหนดให้อากาศปกติมีปริมาณฝุ่นอยู่ที่ประมาณ 5,000 อนุภาคต่อลูกบาศก์เซนติเมตร (cc)
3.1 พบว่า ฟิลเตอร์จากหน้ากาก n95 (ซึ่งราคาแพงมาก) มีประสิทธิภาพในการกรองสูงมาก แทบจะ 100% ในการกรองฝุ่น คือลดจะ 5,000 เหลือแค่ประมาณ "3" อนุภาค/cc
3.2 หน้ากากอนามัยทางการแพทย์ (surgical mask ที่เดี๋ยวนี้หาซื้อได้ไม่แพง ไม่ลำบากแล้ว) กรองฝุ่นได้ดีเช่นกัน คือ ลดลงมาเหลือประมาณ 250 อนุภาค/cc
3.3 ส่วนพวกหน้ากากโฟม (ที่เห็นหลายคนนิยมใส่กันมาก แล้วมักโฆษณากันว่ากันฝุ่นได้ด้วย) กลับลดฝุ่นแทบไม่ได้เลย คือยังคงมีฝุ่นผ่านได้ถึงประมาณ 4,500 อนุภาค/CC
3.4 สุดท้ายคือ หน้ากากผ้าสาลู (ซึ่งเป็นผ้าที่คุณภาพดีที่สุดที่ ก.สาธารณสุข ส่งเสริมให้ตัดเย็บใช้เอง เพื่อควบคุมโรค covid-19) ก็คล้ายคลึงกับหน้ากากโฟม คือ กรองแล้วก็ยังมีฝุ่นผ่านถึง 4,300 อนุภาค/cc
4. คำแนะนำจาก มรภ.ล้านนา ในการเลือกหน้ากากที่เหมาะสมในการป้องกันทั้งฝุ่น PM 2.5 และโรค covid-19 ด้วย ว่าควรจะเป็นหน้ากากที่มี 3 ชั้น โดยชั้นนอก-เคลือบสารกันน้ำได้ ชั้นกลาง-กรองฝุ่นละเอียดได้ และชั้นใน (ที่ติดกับหน้าเรา) -ดักน้ำมูกน้ำลายได้ดี
5. นอกจากนี้ ยังมีงานวิจัยเกี่ยวกับประสิทธิภาพของหน้ากากต่างๆ ของมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้ผลลัพธ์คล้ายคลึงกัน ที่ว่า
5.1 กลุ่มหน้ากาก n95 ซึ่งกระชับใบหน้ามากและมีแผ่นกรองที่ละเอียดสูงมาก นั้นกันฝุ่นได้มีประสิทธิภาพสูงสุด ทั้งจากผลทดลองในห้องปฏิบัติการ และเมื่อใส่จริง ... แต่มีราคาสูงมากด้วย
5.2 หน้ากากอนามัยทางการแพทย์ สามารถกันฝุ่นโยมีประสิทธิภาพประมาณ ครึ่งนึงของหน้ากาก n95 และถ้าซ้อนกระดาษทิชชู่ จะมีประสิทธิภาพสูงขึ้นด้วย ... แต่มีข้อเสียที่ไม่กระชับใบหน้า และประสิทธิภาพการกรองจะลดลงเมื่อเคลื่อนไหว
5.3 ส่วนหน้ากากผ้านั้น ถึงแม้จะได้รับความนิยม แต่ก็มีประสิทธิภาพการกรองต่ำสุด และมักจะไม่กันน้ำ
6. ทางรายการสรุปไว้ว่า ถ้าจะเอาหน้ากากผ้ามาใช้ ต้องเลือกชนิดของผ้าในแต่ละชั้น ให้มีความเหมาะสมในการกรองฝุ่นด้วย คือ ผ้าต้องสะท้อนน้ำ ผ้าไม่บางเกินไป หน้ากากต้องกระชับใบหน้า ย้อมผ้าด้วยสีที่ไม่ฉูดฉาด และสังเกตมาตรฐานรับรอง (อันนี้น่าจะหายากนะ)
7. ส่วนตัวผมเองคิดว่า จากข้อมูลเหล่านี้ การใส่หน้ากากซ้อนกัน 2 ชั้น น่าจะดีที่สุด คือใส่หน้ากากอนามัยทางการแพทย์ไว้ด้านใน แล้วใส่หน้ากากโฟมหรือหน้ากากผ้าทับด้านนอก จะได้กดให้หน้ากากอนามัยกระชับใบหน้า ไม่เลื่อนหลุดเวลาที่เดินหรือเคลื่อนไหว ก็จะสามารถป้องกันได้ทั้งฝุ่น PM2.5 และโรค covid-19 ได้อย่างมีประสิทธิภาพในราคาประหยัดครับ
ข้อมูลจาก https://program.thaipbs.or.th/Plikpomnews/episodes/73680
หน้ากากอนามัยทางการแพทย์ 4 ชั้น 在 ชัวร์ก่อนแชร์ FACTSHEET : ตอบข้อสงสัย หน้ากาก KF94 - YouTube 的八卦
A : อายุของหน้ากาก ทั้ง KF94 ทั้ง Surgical mask ทั้ง N95, ... รับรองหรือเปล่า มี การ รับรอง การ ผลิตเครื่องมือ แพทย์ หรือเปล่า ... ... <看更多>