เงินเดือน 17 บาท กับอภินิหารเต้าฮวยนมสด
“แก้หนี้อย่างมีศักดิ์ศรี
ต้องแก้ด้วยวิธีการแลกเปลี่ยน
ไม่ใช่คอยแต่แบมือขอ”
ปี 2562 ผมกับทีมงานเดินทางไปให้คำปรึกษาแก้หนี้ให้กับเจ้าหน้าที่โรงพยาบาลแห่งหนึ่ง เจอผู้เข้ารับคำปรึกษารายหนึ่งอาการหนักมาก รายได้จากเงินเดือนบวกค่าขึ้นเวร เดือนหนึ่งตก 17,000 บาท แต่โอนจริงเข้าบัญชีแค่ 17 บาท เพราะถูกหักเงินหน้าซองจากหนี้สหกรณ์และธนาคารแห่งหนึ่ง ซึ่งมีสวัสดิการสินเชื่อกับทางโรงพยาบาล
แว๊บแรกที่เห็นตัวเลขเงินคงเหลือในสลิปเงินเดือน ผมสงสัยว่าทำไมถึงไม่มีใครเอะใจกับกรณีแบบนี้ ฝ่ายบุคคลน่าจะเห็นตัวเลขนี้อยู่ตลอด เงินเดือนถูกหักจนเหลือโอนจริง 17 บาท น้องคนนี้เขาจะใช้ชีวิตยังไง
“แล้วนี่แต่ละวัน เอาเงินที่ไหนทานข้าวครับ” ผมถาม
“ข้าวก็กินจากอาหารผู้ป่วยคะ ส่วนเงินรายได้ อาจจะได้เพิ่มบ้างจากการรับเช็ดตัวให้ผู้ป่วย ญาติของเค้าก็จะให้เป็นน้ำใจบ้าง ก็พอได้มีข้าวเย็นกิน” เธอตอบ
ครั้งแรกที่ได้ยินคำตอบ ผมไม่เชื่อหูตัวเอง แต่พอได้คุยกับเพื่อน ๆ เธอที่มาเข้าโครงการด้วยกัน ก็พบว่าชีวิตไม่ต่างกันสักเท่าไหร่ คนที่ทำอาชีพดูแลคนอื่น แต่ไม่ได้ดูแลชีวิตตัวเองเลย ทำงานแบบนี้มีแต่รอวันหมดแรง เพราะทำหนัก ทำเหนื่อย แต่ไม่ได้ใช้เงินเลย
แม้จะเห็นใจ แต่ผมก็ยังยึดในหลักการให้ความช่วยเหลือแบบเดิม นั่นคือ ให้คำแนะนำเท่านั้น ด้วยเชื่อว่าคนเดียวที่จะแก้ปัญหานี้ให้ผ่านพ้นไปได้ มีแต่เจ้าของปัญหาเองเท่านั้น
ผมชวนน้องเขาทำรายการรับจ่ายแต่ละเดือน พร้อมด้วยลิสต์รายการหนี้สินทั้งหมดที่มี ช่วยน้องวางแผนเจรจากับเจ้าหนี้เท่าที่พอเจรจาได้ บวกกับสอนเรื่องการหารายได้ โดยพยายามดึงจากทักษะ ความรู้ ประสบการณ์ เครือข่าย และไอเดียของเธอ แถมด้วยการสอนเรื่องการทำตลาดออนไลน์ เพื่อหาทางช่วยเธอขายต้นทุนทางปัญญาและความสามารถทั้งมวลที่เธอมี
คำตอบที่เธอบอกมาคือ เธอไม่เคยทำอะไรอย่างอื่นเลย นอกจากอาชีพผู้ช่วยพยาบาล แต่ยังไงเธอจะลองไปคิดหาทางดู
กลับจากโรงพยาบาลวันนั้น สารภาพจากใจจริง ไม่มั่นใจเลยว่า สิ่งที่เราทำจะช่วยเธอได้มั้ย หรือช่วยได้แค่ไหน รู้สึกติดอยู่ในใจ แต่ก็ไม่รู้จะทำอย่างไร ได้แต่เอาใจช่วย และหวังว่าสิ่งที่เราให้คำปรึกษาไป อาจเป็นประโยชน์กับเธอบ้าง
เวลาผ่านไป 1 เดือน ครบกำหนดที่ผมและทีมงานจะต้องเดินทางไปที่โรงพยาบาลอีกครั้ง เพื่อติดตามผลการให้คำปรึกษา
ครั้งนี้เธอมาพร้อมขนมเต้าฮวยนมสด ที่เธอหยิบติดมาฝากให้พวกเราได้ลองทานกัน สีหน้าเธอดูยิ้มแย้มเวลาแนะนำ ทุกคนที่ได้ชิมต่างเห็นตรงกันว่า รสชาติอร่อย หน้าตาของขนมก็ดูดีใช้ได้ เสียแค่ยังไม่มีแบรนด์ ไม่ติดยี่ห้อ เลยถามถึงที่มาที่ไป
เธอเล่าให้ทีมงานผมฟังว่า หลังจากจบการให้คำปรึกษาครั้งก่อน เธอก็พยายามหาหนทางสร้างรายได้ คิดเท่าไหร่ก็คิดไม่ออก เลยไปค้นใน youtube เจอวิธีทำเต้าฮวยนมสด แล้วเริ่มเรียน เริ่มฝึกทำตาม youtube
ใช่ครับ! เธอเริ่มเรียนรู้ทุกอย่างใหม่หมดจากศูนย์ ไม่ได้เริ่มต้นทุนความรู้ ต้นทุนชีวิตและประสบการณ์เดิม ๆ ที่มีเลยแม้แต่น้อย
หลังเรียนรู้วิธีทำ เธอเริ่มต้นโดยการขอยืมเงินเพื่อน 500 บาท (เธอไม่มีทุนจริง ๆ ตามที่เล่าไป) มาใช้เป็นทุนเริ่มต้นทำของขาย แค่ขายไม่กี่วัน เธอก็สามารถนำกำไรมาคืนเงินเพื่อนได้ และมีกำไรต่อวันอีกเล็กน้อย พอให้ชีวิตขับเคลื่อนไปได้
แม้วันนี้ยังมีหนี้อีกเยอะ ชีวิตยังติดลบ แต่ดูเธอมีความหวังขึ้นมาก ดูมีพลัง มีกำลังใจ เหมือนไฟในชีวิตกลับมาลุกโซนอีกครั้ง
“ทำแบบนี้รู้สึกชีวิตมีศักดิ์ศรีกว่าแบมือขอยืมเค้าเยอะเลยนะอาจารย์” เธอบอกกับผม
“รู้มั้ยทำไมถึงมีคนซื้อขนมของเรา” ผมถาม
“นั่นสิ อาจเป็นเพราะรสชาติพอกินได้ ราคาไม่แพงหรือเปล่าอาจารย์” แม่ค้ามือใหม่ตอบ
“อันนั้นก็ส่วนหนึ่ง แต่อีกส่วนหนึ่งคือ คนรอบข้างเรายินดีที่จะสนับสนุนเราแบบนี้มากกว่า ถ้าขอยืมเงินกัน เขาก็ไม่แน่ใจว่าจะได้เงินคืนมั้ย แต่แบบนี้เงินแลกของ มูลค่าแลกคุณค่า สมน้ำสมเนื้อกัน คนเขาสบายใจกับการจ่ายเงินแบบนี้มากกว่า”
แม่ค้าเต้าฮวยยิ้มกว้าง แสดงออกชัดเจนถึงความภูมิใจในตัวเอง
“มีอีกเหตุผลนึงที่ทำให้คนในโรงพยาบาลนี้ยินดีซื้อเต้าฮวยจากเรา รู้มั้ยอะไร” ผมถาม
ก่อนที่แม่ค้าจะตอบ ผมชิงตอบเองก่อน เพราะดูเหมือนเธอจะคิดตอบไม่ออก
“เพราะเราเป็นคนดี คนรอบตัวถึงยังอยากที่จะช่วยเหลืออยู่”
“ขอบคุณนะคะอาจารย์” แม่ค้ายิ้มน้ำตารื้น
จบการเข้าให้คำปรึกษาในครั้งนั้น ผมและทีมงานรู้สึกมีความสุขกันมาก แม้จะเป็นแค่เคสเดียว คนเดียว ชีวิตเดียว จากหลาย ๆ เคสที่เข้าโครงการกับเรา แต่ก็เพิ่มเติมพลังให้กับทีมงานให้มีแรงทำงานกันต่อ
เราดีใจที่ปณิธานช่วยเหลือคนเป็นหนี้ โดยการให้ความรู้ทางการเงิน ภายใต้หลักคิด ยื่นมือ ไม่ยื่นเงินของเรา ได้ผลลัพธ์ที่น่าชื่นใจกลับมา หลายครั้งที่ปัญหาเรื่องเงิน ถูกใช้วิธีการเดิม ๆ คือ หยิบยื่นเงินดอกเบี้ยต่ำให้ (Soft Loan) โดยไม่ได้ส่งมอบ “ความรู้ทางการเงิน” ควบคู่กันไปด้วย เงินที่ส่งให้ ไม่นานก็หมดและหดหายไป ลูกหนี้ก็ทำได้แค่รอคอยเงินก้อนใหม่ กับปัญหาหนี้ที่ใหญ่กว่าเดิม ไม่ได้ทำให้ปัญหาหมดไป หรือทำให้คนเป็นหนี้หลุดพ้นสภาวะปัญหาได้จริง เหมือนการแก้ด้วยปัญญาและความรู้
แต่การแก้หนี้ด้วยปัญญา ลึก ๆ มันคือการสร้างสำนึกให้ผู้ประสบปัญหาหนี้เข้าใจว่า ไม่มีใครช่วยเขาได้จริง ๆ นอกจากตัวเขาเอง และสำนึกเล็ก ๆ จุดกำเนิดแห่งความรับผิดชอบต่อการเงินตัวเองแบบนี้นี่แหละ คือ จุดเริ่มต้นของปัญญาและวินัย ที่จะพาผู้ที่กำลังตกอยู่ในปัญหาหนี้หลุดพ้นจากปัญหาได้
แม้จะเป็นแค่ 1 คน 1 เรื่องราว แต่มันก็ยังยืนยันและตอกย้ำเสมอว่า “หนี้มากแค่ไหน ก็ไม่มีทางใหญ่ไปกว่าใจของคนเรา” ที่มุ่งมั่นจะค้นหาทางออกให้กับตัวเอง ด้วยหนึ่งสมองและสองมือ
ขอเพียงแค่คิดจะสู้ ลองลงมือทำ ไม่ท้อ ไม่หมดแรงไปเสียก่อน วันหนึ่งก็จะต้องเจอทางออก ที่แม้จะเป็นแค่ประตูที่เปิดแง้มไว้ แต่อย่างน้อยก็ทำให้เราเดินหน้าต่อไปได้
“หนี้แก้ได้ ถ้าใจสู้” ... ขอบคุณพลังคนธรรมดา ที่ช่วยผลักดันผมและทีมงานให้เดินหน้าต่อไปครับ
#TheMoneyCoachTH
ชีวิตเดียว 在 ชีวิตเดี่ยว - เบิร์ด ธงไชย x อิมเมจ x ปณต Getsunova - YouTube 的八卦
ชีวิตเดี่ยว - เบิร์ด ธงไชย x อิมเมจ x ปณต Getsunova อยู่ตรงนี้แค่เพียงลำพัง กับความเหงาที่เป็นดั่งเงา ผ่านมานาน แต่ยังไงก็ยังไม่ชินซักที ... ... <看更多>