7 KỸ NĂNG HỌC TỪ VỰNG HIỆU QUẢ (bài viết rất kinh nghiệm)
1. Cho bản thân mình thời gian để học
Học từ vựng cần có thời gian và sẽ là một sai lầm nếu bạn cố gắng đi đường tắt. “Dục tốc bất đạt.” Nếu bạn cố gắng học quá nhiều từ trong thời gian ngắn, bạn chỉ làm mình thêm rối thôi. 10-15 từ mỗi ngày hiệu quả hơn 30 từ.
2. Hãy học “thụ động”
Nghe có vẻ lạ tai - thường giáo viên khuyến khích các bạn học một cách chủ động nhất có thể. Nhưng điểm mấu chốt là ở đây: Bạn học từ vựng bằng cách sử dụng chúng và sử dụng chúng thường đồng nghĩa với việc dành thời gian để đọc, viết, nghe và nói. Đọc và nghe được xem như là 2 kĩ năng “thụ động” nghĩa là bạn đang nhập thông tin và não bộ. Khi dành thời gian cho các kỹ năng “thụ động” như đọc và nghe (đọc và nghe). Não bộ sẽ được tiếp xúc với một lượng lớn từ vựng. Quan trọng hơn, bạn sẽ được học cách dùng chúng như thế nào – chúng thường đi với các từ hay cụm từ nào, cách dùng ra sao và các loại từ khác nhau trong cùng một family. Vậy mấu chốt của từ “thụ động” là gì? Chỉ cần nghe và đọc tiếng Anh thật nhiều vào.
Cách tiếp cận thụ động này nghe có vẻ mất thời gian nhưng đó là cách học hiệu quả nhất. Hãy hỏi hầu hết bất cứ giáo viên nào và họ sẽ cho bạn biết rằng những người viết hay nhất là những người đọc nhiều nhất và người nói hay nhất là những người nghe nhiều nhất.
Bạn có nhiều sự lựa chọn với cách học này:
Nếu bạn mới bắt đầu và chưa biết bắt đầu từ đâu và muốn xây dựng kiến thức vững chắc với bài thi IELTS thì hãy bắt đầu với những nguồn sau đây:
Cho những bạn mới bắt đầu:
Xem phim trẻ em trên Disney Channel: Sponge Bob, Seasame Street etc…
Sau đó có thể xem TV show như: How I met your mother, Friends, Seinfeld, Firefly etc…
Cho những chủ đề học thuật hơn và phù hợp với chủ đề của bài thi IELTS Reading cũng như Listening, các bạn có thể xem các nguồn sau:
· BBC Words in the News
· The Economist: Bao gồm nhiều bài với cách viết như bài thi IELTS
· TED: Dành cho những bạn đã có kiến thức khá vững. Nguồn thông tin VIDEO cực lớn với các chủ đề đa dạng và phong phú, còn có phụ đề giúp bạn dễ hiểu hơn
· BBC 6 minutes
· Quora.com: Hoạt động tương tự như Yahoo Ask and Answer nhưng câu trả lời sâu sắc và thấu đáo.
· Discovery Channel
· Phim Tài liệu về các chủ đề khoa học, lịch sử etc. Website:Hdviet.com có phụ đề tiếng anh.
· Youtube: Là nguồn xem phim tài liệu khá tốt. Search: Documentary, CC. sẽ hiện ra tất cả các video có phụ đề
Hay bạn có thể đọc, nghe bất kì nguồn nào mà bạn cảm thấy thú vị. Nếu như bạn không biết mình hứng thú với chủ đề gì thì có thể khám phá khoa học hay động vật học chẳng hạn. Tất cả chúng ta đều có đam mê tiềm ẩn, chỉ là bạn có đủ cần cù để khám phá nó hay không thôi. Một khi bạn quan tâm đến một chủ đề nào đó, não của bạn sẽ bắt đầu hoạt động hiệu quả hơn và bạn sẽ tiếp thu từ vựng mà bạn nghe / đọc tốt hơn. Đồng thời, cho dù bạn đọc chủ đề gì đi nữa thì bạn cũng sẽ được học nhiều từ vựng mang tính tổng quát và cách dùng của chúng, cách đặt câu, cách viết văn. Cách này rất hiệu quả đấy, bản thân tôi đọc sách về tôn giáo và sau một thời gian thì vận tốc đọc tăng hơn nhiều lần mà không chỉ với sách tôn giáo không mà là với tất cả các chủ đề. Đọc sách sẽ làm thế giới của bạn phong phú hơn và giúp bạn trở thành một con người tinh tế và thú vị nữa đấy!
3. Học một cách chủ động
“Thụ động” là tốt nhưng nó cũng cần được kết hợp với học chủ động. Học chủ động làm tăng tốc quá trình học. Nếu bạn dành thời gian tập trung vào từ vựng một cách tích cực, bạn sẽ bắt đầu “chú ý” hơn đến nhiều từ trong khi đọc và nghe. Khái niệm về "sự chú ý" này rất quan trọng trong việc học ngôn ngữ. “Học chủ động”còn có nghĩa là bạn cần dành thời gian MỖI NGÀY đề học chúng.
Tôi khuyên bạn nên dùng Flash Cards để học từ mới cũng như ôn lại từ vựng cũ mỗi ngày.Website: Quizlet.com hiện tại có hơn 11 triệu người sử dụng là một công cụ rất hữu ích cho việc học từ của bạn đấy.
4. Bạn cần viết đúng chính tả khi học từ mới
Chính tả rất quan trọng trong kỳ thi IELTS. Nghe có vẻ lạ tai nhưng bạn có biết rằng nó rất quan trọng không, đặc biệt là với phần thi Listening. Viết sai chính ta có thể làm điểm bạn giao động đến 2 band đấy!
Để viết đúng chính tả của từ thì bạn cần học cách nhìn từ. Bạn có thể làm như sau: đọc từ thành tiếng, nhắm mắt lại, nhớ lại cách viết trong đầu khi đang nhắm mắt, mở mắt ra và xem lại bạn đã viết trong đầu đúng chưa. Quá trình này hơi tốn thời gian nhưng nó lại hoạt động rất hiệu quả. Dần dần, sau một khoảng thời gian thực hành, bạn sẽ khám phá ra rằng, bạn thuộc cách viết chính tả của từ bằng trực giác, mà không cần học cách đánh vần chúng
Quizlet FlashCards có chức năng phát âm từ và giúp bạn nhìn từ rõ ràng hơn mỗi ngày.
5. Học đúng từ - List từ thông dụng nhất cho văn nói
RẤT QUAN TRỌNG! Năng lượng cơ thể và thời gian là 2 thứ hữu hạn nên bạn cần dùng chúng một cách khôn ngoan nhất. Nếu bạn dành thời gian học tập từ vựng để luyện thi IELTS, bạn cần đảm bảo rằng bạn đang học từ vựng thích hợp và chon lọc với kì thi này. Một sai lầm rất phổ biến là khi nhìn thấy một từ, bạn không hiểu nghĩa và nghĩ rằng từ đó quan trọng và cần phải học. Không phải như vậy. KHÔNG PHẢI TỪ NÀO CŨNG QUAN TRỌNG NHƯ NHAU.
Bạn muốn tập trung thời gian và công sức vào những từ bạn sẽ sử dụng nhiều nhất. Thật là vô nghĩa khi bạn dành nhiều thời gian vào những từ mà bạn ít khi sử dụng. Đặc biệt là với phần thi IELTS Speaking, có một list từ thông dụng trong văn nói mà bạn cần tập trung vào chúng trước.
Ngoài ra đối với Reading, Listening và Writing, đây là list tư gợi ý bao gồm 570 từ phổ biến nhất trong văn bản học thuật các loại. Các từ này nhìn có vẻ đơn giản nhưng thực ra nó được dùng rất nhiều trong các văn bản học thuật.
Nguồn:
Academic Vocabulary from The University of Nottingham: Website này cực kỳ hữu ích. Feature không chỉ bao gồm list từ à còn có AWL highlighter and gapmaker. Check it out!
6. Học word Family
Khi học tiếng Anh, bạn cần linh hoạt trong cách sử dụng từ. Giả sử bạn học từ "Analysis" trong list AWL. Tuy nhiên, bạn cần học cách sử dụng ANALYTICAL ANALYTICALLY, ANALYZE. Nếu bạn học theo cách này thì AWL không chỉ là 570 từ, nhưng là 570 word family.
7. Đừng chỉ viết ra từ - Học collocation và cụm từ
Nếu tôi chỉ được phép đưa ra một lời khuyên cho việc học từ vựng, thì đây chính là lời khuyên tôi sẽ đưa ra. Vì sao? Chúng ta không bào giờ dùng một từ riêng biệt cả, mà luôn là cụm từ, câu đi kèm ngữ cảnh vậy nên bạn cần phải biết ngữ cảnh của từ và những từ mà chúng đi chung.
Ví dụ: Analyze cái gì? Analyze data, information, result etc…
8. Nghe thường xuyên – Để nói tốt thì phải nghe:
Như đã nói ở trên, những người nói tốt cần nghe tốt. Điểm chung ở những người này là họ biết dung hòa giữa nghe và nói. Một người học ngôn ngữ hiệu quả là khi nghe một từ học sẽ tìm cách dùng chúng bằng cách lặp lại từ. Bằng cách này họ không chỉ đang lắng nghe chủ động mà còn tạo điều kiện cho bản thân dùng chúng để có một bước tiến xa hơn trong việc học ngôn ngữ. Vì thế bạn HÃY NGHE VÀ NÓI NHÉ.
Bạn có thê làm các bước sau đây:
1. Khi nghe các bài nói với chủ đề IELTS thường gặp, hãy tự mình lặp lại và làm quen với cách nhấn câu
2. Học từ vựng mới bằng Flash Cards đã được soạn
3. Tự mình lặp lại đoạn audio mà không nhìn Script – Thu lại Audio
4. Khi bạn gặp vấn đề hay không nhớ từ, bạn có thể nghe lại đoạn Script. Hãy nhớ rằng “nghe đi nghe lại” và làm quen với các đoạn độc thoại hay hội thoại rất tốt cho việc học ngôn ngữ của bạn
Ngôn ngữ dùng trong văn nói không phức tạp như bạn nghĩ đâu. Với bài IELTS Speaking dùng “từ vựng phức tạp” không phải luôn tốt vì bản thân native speakers cũng không dùng từ phức tạp thường xuyên. Bạn nên tập trung vào những từ cô đọng nhất và cách dùng của chúng. Quan trọng hơn là Pronunciation, Intonation, Word Stress thay vì cứ tập trung vào những từ phức tạp mà không ai dùng cả.
Bạn nên:
· Review từ mỗi ngày
· Học list từ vựng từ những giáo viên có kinh nghiệm.
9. Phát âm
Ngoài việc học từ, các bạn còn cần chú ý đến cách phát âm, word stress, sentence stress cho câu và cụm từ đi chung. Phần này sẽ ảnh hưởng đến điểm phát âm trong phần speaking cũng như khả năng nghe của các bạn.
............
By Quynh
(collected)
